Toespraken van de familie Lindeijer in de begrafenisdienst van hun moeder: Adrie Lindeijer-van der Baan op 12 februari 2011
Hans Lindeijer
Mijn moeder was een Matris Familias, een moeder voor velen.
Op de belangrijke momenten van haar leven koos zij niet voor zich zelf maar nam de verantwoordelijkheden op zich, die zich toen aandienden.
In de vier moeilijke oorlogsjaren hielp ze vooral kinderen de chaos te overleven.
Behalve mijn oudere broers en zus zijn hier nog enkele van die overlevers aanwezig.
In de chaotische tijd, kort na de oorlog in Ned.-Indië, koos ze als jonge vrouw niet voor een nieuw eigen leven, maar trouwde mijn vader, een weduwnaar met 4 kinderen.
Als leidster van het kindertehuis was ze ook tactvol want ze gebuikte direct haar nieuwe rol als wettelijke moeder.
Ze weigerde namelijk, alleen te vertrekken met haar 4 kinderen. En zo werd het gehele kindertehuis naar Holland gerepatrieerd met het schip de Bloemfontein.
Nog steeds is er een jongenskampengroep en een Bloemfontein-groep.
Ja, zo word je dus Matris Familias, een moeder voor velen.
Met 4 kinderen ging mijn moeder inwonen bij haar ouders in Leiden, een warm christelijk gezin. Inwonen was kort na de oorlog verplicht in Nederland vanwege de woningnood, maar met 6 tegelijk.., dat is nogal wat. Mijn broer Herman vertelde hoe moeder er zelf tussen sprong toen vader hem een pak slaag gaf, “niet slaan als je zelf boos bent” zei ze. Herman ervoer dat gezin in Leiden als veilig, warm en gelovig.
Moeder vertelde me dat ze wel eens bij mijn wieg, stil stond te huilen. In die begin jaren in Holland was het niet makkelijk het gezin goed te besturen.
Toch, het regelen zat haar anders wel in het bloed. Dat was misschien door de kamptijd ook wel versterkt, ze was best bepalend. Ook haar streven naar een gelijke verdeling speelde een grote rol.
In het kamp had verdelen te maken met leven en dood, maar toen ik opgroeide kreeg ik daardoor een sterk sociaal gevoel.
Mijn jongere broers, zus en ik hadden het heel goed, vader werd minder streng, moeder meer ontspannen, er was meer te besteden en ..we hadden grote broers die ons beschermde. Wat wil je nog meer, we konden de hele wereld aan.
Moeders credo was: help anderen het zelf te doen. Dat is Montessori, zij was dan ook een van de oprichters van de Montessori-school in Delft.
Terug denkend was ze ook voor ons, juf en moeder tegelijk. Dat kon ook niet anders, want mijn beide grootouders waren Hoofd der School geweest.
Wij voel ons nu enorm gesteund door de vele troostende aandacht. Moeders heen gaan is ons toch snel overkomen. Voor haar betekende het enkele moeilijke dagen, maar tenslotte is ze rustig ingeslapen.
Ze was een wereldvrouw. Is het niet markant, dat de Japanse professor Muraoka en zijn vrouw Keico, de laatste bezoekers waren. Hij zei, “Adrie jij kreeg een onderscheiding van de koningin, maar nu ga je onderscheiden worden door de Aller Hoogste”
We leven in een omwenteling van de tijd, waarin een vrouwelijke kracht sterk naar bovenkomt, zo voel ik dat. Daarbij zullen we haar warme persoonlijkheid en inspirerende mentaliteit en wijsheid node missen.
Maar ze heeft het aan velen doorgegeven, mijn moeder.
Matris Familias, een moeder voor velen.
Joke Lindeijer
Mater Familias
Hoe Adrie van der Baan onze moeder werd.
In 1936 kwam Adrie naar Indonesië.
Op de theeplantage Passir nanka, 2 uur rijden van Bandoeng, ging ze de kinderen Hellendoorn lesgeven.
Bij haar vertrek uit Holland kreeg ze cadeautjes mee voor de familie Lindeijer in Bandoeng. Het werd van beide kanten een hechte vriendschap. Ze leefde mee met de komst van Wim, Herman ,Frits en ik.
In 1942 raakte Nederlands Indië betrokken bij de oorlog tegen Japan en werd al snel onder de voet gelopen door het Japanse leger. Mijn vader werd als krijgsgevangene naar Japan afgevoerd en wij bleven vaderloos achter. Ons gebroken gezinnetje kwam in het Tjihappit vrouwenkamp terecht, waar ook Adrie en Riek van der Baan bleken te zijn geïnterneerd.
Hoewel verboden, startte Adrie daar gelijk een klasje. Mijn broer Herman mocht daar als vijfjarige ook bij. Riek ondersteunde vooral mijn moeder, waar ze maar kon.
Na de oorlog kreeg Adrie het toezicht over een kindertehuis in Batavia en ging direct op zoek naar ons.
Ze vond ons moederloos in Bandjoe Biruh en zorgde ervoor dat wij liefdevol konden worden opgenomen bij haar in het tehuis.
Vervolgens spoorde ze vader Lindeijer op, die te werk gesteld was in Baling Papan op Celebes.
Er ontstond een wekelijkse briefwisseling tussen hen beide, waar Adrie met veel liefde en betrokkenheid mijn vader op de hoogte hield van ons wel en wee.
Het beste wat ons vieren kon overkomen was, dat mijn vader in januari 1946 Adrie trouwde en wij weer een vader en een moeder kregen.
Zo werd Adrie onze moeder en gaf ons een echt thuis.
Margreet Lindeijer
Na de oorlog brak een geheel andere tijd aan.
Maar pas vanaf 1955 kan ík er over meepraten.
Ik kwam in een vol huis met 6 broers, een grote zus en natuurlijk mijn vader en moeder.
De cirkel was rond,twee kwartetten.
3 jongens en een meisje,3 jongens en een meisje.
De verhalen over ons gezin worden tot op heden nog verteld en vooral ook steeds aangevuld met de daaraan verbonden verhalen.
Als een zwaan kleef aan.
Het lijkt een gebed zonder eind.
Ik zal nooit een volledig beeld van moeders leven krijgen.
Maar het beeld wordt wel steeds rijker.
Het bijzondere is dat dit zich uitbreid naar twee kanten.
Naar het verleden, door de verhalen van jullie allemaal. Zoveel mensen, zoveel verschil in beleving.
En naar de toekomst, door o.a. jullie daar, op het balkon ; de kinderen van de kinderen en de kinderen van de kinderen van de kinderen.
Er is dus zeker niet één verhaal, maar wel een oneindig verhaal.
En de inspirerende spil hiervan is: MATER FAMILIAS Moeder voor iedereen.
Heerlijk om een moeder te delen met . . velen
Herman Lindijer
MOEDER ADRIE
Mede ten name van mijn kinderen en kleinkinderen breng ik het volgende:
Moeder Adrie, een werkelijk bijzondere vrouw die vele, welverdiende titels droeg en, door wie ze was, zo veel te bieden had aan de mensen die ze het meest lief had en zelfs aan de mensen die ze niet zo best kende. Een leven zoals die van haar en van vader zijn levens die vorm geven aan de karakter van diegenen die hen volgen. Wij zien dat dan ook in onze kinderen en zelfs in de levens van onze klein kinderen.
Ik ben haar daarom zo dankbaar voor al de herinneringen die zo'n invloed op onze levens en de levens van onze kinderen hebben. Mogelijk het meest waardevolle van al is haar diep geloof in Christus die ze door haar hele leven aantoonde en wat een legaat achterlaat dat gedraagt wordt in alle eeuwigheid – een schat groter dan wat dan ook.
Gedurende de droeve dagen die leidden tot deze tijd van teraardebestelling gaf God ons zijn kracht en troost en de wetenschap van Moeders intieme relatie met de Heer bracht ons de grote vrede zowel als het vertrouwen in de toekomst die we alleen bij onze God en Vader kunnen vinden.
We zullen onze moeder, groot moeder en overgrootmoeder (“Oma-Oma” zoals de jongste generatie haar kennen) zeker missen als we voortgaan met ons leven zonder haar. Rust in vrede in Gods armen, Moeder!