Ruim twee en een half jaar geleden begon IofC Nederland met het project Geloven in Mensenrechten. Een indrukwekkende serie activiteiten vond plaats in aanloop naar 10 december dit jaar, de 75ste verjaardag van de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. Elders op deze website staat in deze uitnodiging: 'Vier een bijzonder mensenrechtenjubileum met ons'. Dit jubileum zal gevierd worden in de Grote Kerk in Den Haag.
Het huidige tijdsgewricht kan de reactie ontlokken: Is er wel wat te vieren, nu we geconfronteerd zijn met een geweldspiraal in het Midden-Oosten die zijn weerga niet kent. Hoezo mensenrechten? Het is hartverscheurend te zien hoe die door beide partijen met voeten worden getreden.
Toch juist nu hebben we de mensenrechtenverklaring als leidraad nodig. Het is van levensbelang erin te geloven. En wel voor iedereen, ook in het Midden-Oosten. Hebben niet zowel Israëli’s als Palestijnen recht op vrijheid en zelfbeschikking? Hebben niet zowel Palestijnse kinderen als Israëlische kinderen recht op een toekomst? Alleen een oplossing die recht doet aan beide volken, geeft perspectief op duurzame vrede.
Gerald Pillay, internationaal voorzitter van IofC en woonachtig in het Verenigd Koninkrijk, schreef op 18 oktober een brief aan het wereldwijde netwerk van IofC, waarin hij een Israëlische vrouw aanhaalde, wier enige dochter door Hamas ontvoerd en gedood was. Ze wil niet dat er in haar naam wraak wordt genomen, zei ze tegen de BBC. Begin geen oorlog, smeekte ze. Oorlog kweekt alleen maar haat. We moeten onze kinderen leren lief te hebben, wonden te helen, boosheid te beëindigden en haat te stoppen. Onder tranen vervolgde ze: ‘We moeten er meer moeders bij betrekken, meer mensen die genezing kunnen brengen, in plaats van meer raketten en soldaten. Gruweldaden kunnen niet worden beantwoord met nog meer gruweldaden. Ik spreek als moeder, niet als politicus. Betrek er moeders, grootmoeders, genezers bij en leer de mensen hoe lief te hebben. Dat is het enige dat ik vraag.’
Gerald Pillay vervolgt:
‘Ik vind het belangrijk dat we in deze verschrikkelijke situatie van conflict in het Midden-Oosten elkaar de hand reiken.
Wij treuren met de families in het zuiden van Israël die lijden onder het verschrikkelijke geweld van Hamas. Wij treuren met de honderdduizenden families in Gaza die de wraak ondergaan van het op zeventien na machtigste leger ter wereld, dat door andere, zelfs sterkere machten geholpen wordt. Zoals iemand dit weekend in de krant de Guardian schreef: de engel des doods ‘likt zijn vingers erbij af’.
Wij, in IofC, hebben bijna honderd jaar ervaring met de strijd van mensen in conflictsituaties in vele delen van de wereld. Zo waren wij na de Tweede Wereldoorlog betrokken bij het weer tot elkaar brengen van de volkeren van Europa, in een poging om van bittere vijanden vrienden te maken. Ten tijde van de “Troubles” in Noord-Ierland waren wij aanwezig. In de Verenigde Staten werkten wij door middel van het programma Hoop in de steden mee aan de verzoening tussen de zwarte en witte gemeenschappen. En tijdens het apartheidsregiem in Zuid-Afrika hielpen wij de blanke minderheid om zich in te leven in de strijd van de zwarte meerderheid die de blanken vijftig jaar hadden onderdrukt en gescheiden gehouden.
Wij, als IofC, hebben van dichtbij deze lessen van de geschiedenis geleerd: dat je met geweld nooit de door jou gewenste doelen bereikt. We hebben gezien hoe nutteloos het is te proberen politieke problemen met wapens en oorlog op te lossen. We weten dat geweld tot meer geweld leidt.
Zoals de Hebreeuwse bijbel zegt: ‘Als de ouders onrijpe druiven eten, krijgen de kinderen stroeve tanden’. (NBG vertaling, redactie)
De regeringen die zich nu haasten partij te kiezen in dit conflict, hebben talloze kansen gemist om Israëli’s en Palestijnen, die hetzelfde gebied hun thuis noemen, een weg te helpen vinden naar een vreedzame co-existentie. Zij hebben ons ernstig in de steek gelaten.
Het Joodse volk heeft al heel lang geleden. De geschiedenis van het Westen wordt geplaagd door verraderlijke en gewelddadige vormen van antisemitisme. Hierdoor, en door de voortdurende dreiging van pogroms, werd het nodig om voor Joden een veilige plek te creëren. Maar dat bereik je niet door mensen die zo wanhopig zijn geworden dat de dood een ontsnapping is, achter een hek te zetten, of door miljoenen mensen tot vluchteling te maken uit het land waar ze geboren zijn.
Wij, in IofC, beseffen maar al te goed hoe moeilijk het is om verzoening te bewerkstelligen, wanneer de weg naar vrede wordt geblokkeerd door de bittere herinnering aan geweld. Vergeven wordt zo heel erg moeilijk. Als ‘eerlijke makelaars’ die vertrouwen tussen vijanden willen scheppen en bruggen van vertrouwen willen bouwen in een verdeelde wereld, begrijpen we de waarheid van Gandhi’s woorden ‘oog om oog zorgt ervoor dat de hele wereld blind wordt’.
De basis van onze beweging was het luisteren naar God’s leiding en trouw te zijn aan onze missie, zelfs wanneer de antwoorden ver verwijderd lijken, en de problemen overweldigend. Daarom moeten we vast houden aan ons leidend principe van ‘absolute liefde’.
Te midden van al het nieuws, de politieke debatten, analyses, de sirenes en het kabaal van de oorlog, hoorde ik de stille zachte stem van God in de woorden van de rouwende moeder: ‘Gruwel daden kunnen niet worden beantwoord met nog meer gruwel daden….Leer mensen om lief te hebben’.
Laten we bidden en nog harder werken aan vrede in onze tijd.
Gerald Pillay,
voorzitter Initiatives of Change International
Zie ook de oproep van IofC internationaal op 19 oktober: https://www.iofc.org/en/news/iofc-calls-ceasefire-middle-east