Er is een nieuw tijdperk aangebroken voor duurzaamheid en klimaatactivisme. Toch lijkt een groene toekomst nog ver weg. In zowel het publieke als politieke debat blijkt klimaatverandering helaas vaak een polariserend thema. Er is op dit gebied een belangrijke taak weggelegd voor bruggenbouwers. Daarom richt Initiatives of Change Nederland (IofC NL) zich op het stimuleren van de bewustwording rondom het klimaat onder jongeren. Zij hebben een belangrijke rol te vervullen als het gaat om duurzaamheid. Zij zijn immers de beleidsmakers van de toekomst.
Is er sprake van een ‘groene’ emancipatiebeweging?
Datum
In 2019 berichtte de NOS over de klimaat-gerelateerde psychologische effecten onder jongeren, waarbij fenomenen als ‘ecorexia’, ‘ecostress’, ‘eco-angst’ en ‘eco-depressie’ werden genoemd. Deze nieuwe termen duiden op een gevoel van pessimisme en verslagenheid. Zijn zulke gevoelens typerend voor deze generatie?
Dat blijkt niet uit de resultaten van Buro EU, een activiteit van IofC NL uit 2020. Haagse jongeren werden geïnterviewd over hun ideeën over klimaatverandering, duurzaamheid en de rol van Europa in de strijd tegen klimaatverandering. De jongeren bleken een grote interesse te hebben in deze onderwerpen. Ze benadrukten het belang van duurzaamheid en vonden dat Europa actief moet werken aan een groene toekomst. Toen we vroegen naar hun eigen duurzame levensstijlkeuzes en overtuigingen, stuitten we op een zeker ‘gat’ in hun groene kennis. ‘Natuurlijk wil ik mijn leven verduurzamen’, zei een deelnemer. ‘Maar ik weet niet hoe.’
De ‘hoe’-vraag werd veel gesteld tijdens deze straatinterviews, waaruit blijkt dat veel welwillende jongeren niet weten hoe ze zelf kunnen bijdragen aan een gezonder klimaat. Deze observatie vormde het aanknopingspunt voor Doe Groen!, het huidige IofC NL duurzaamheidsinitiatief, eveneens door de Europese Unie (EU) medegefinancierd. IofC NL gaat samen met studenten op zoek naar nieuwe duurzaamheidsperspectieven. Met Doe Groen! willen we studenten groene tips en tricks meegeven en hen motiveren hun leven te verduurzamen.
Doe Groen! werd tijdens de internationale Duurzaamheidsweek 2021 afgetrapt op twee Haagse hogescholen. We nodigden studenten uit om het Duurzaamheidsspel te spelen, dat speciaal is ontwikkeld in samenwerking met Creative Business studenten van InHolland. Het spel bestaat uit een interactieve quiz waarmee de spelers hun groene kennis kunnen toetsen. De vragen bleken voor sommige studenten een behoorlijke uitdaging te zijn, hetgeen leidde tot veel leuke en interessante gesprekken.
Een student vertelde resoluut dat hij geen interesse had in duurzaamheid, een thema dat hij associeerde met veganisme. ‘Ik zal nooit een veganist worden’, zei hij. ‘Ik vind vlees gewoon té lekker.’ Zijn tafelgenoten waren het met hem eens. Ondanks hun twijfels wilden de studenten wel meespelen. Tijdens het beantwoorden van de vragen kwamen ze erachter dat tweedehands kopen een groot positief effect heeft op het milieu. De studenten waren hierdoor verast. ‘Dit had ik niet verwacht’, vertelde de vleesliefhebber ons. ‘Ik word nooit veganist, maar ik ben best bereid om vaker tweedehands te kopen.’
Dit jaar zullen we een veganistische kookworkshop organiseren en duurzame burgerinitiatieven bezoeken. Ons meest recente bezoek was aan Floating Farm in Rotterdam (foto links), een prachtig voorbeeld van circulaire economie in de praktijk. Ook wordt aandacht besteed aan initiatieven voor duurzame architectuur (tiny houses), duurzaam wonen (ecologische woonprojecten), duurzame consumptie (minimalisme) en nog veel meer. Zo zien studenten wat er mogelijk is op dit gebied.
Het project is in volle gang, maar deze conclusie is nu al te trekken: jongeren zijn bereid om bij te dragen aan een beter milieu. Sterker nog, het lijkt erop dat ze hierin het voortouw nemen. De jonge milieujuriste Jessica den Outer was vorig jaar gastspreekster tijdens één van de Geloven in Mensenrechten-dialogen van IofC NL. Volgens Den Outer verdient de natuur door de wet geborgde rechten. De niet-menselijke status van de natuur zou hierin geen obstakel moeten vormen. ‘Bedrijven hebben immers ook wettelijke rechten, dus waarom zouden we de natuur uitsluiten?’ Ze voegt eraan toe: ‘De natuur heeft misschien geen stem om zich te verdedigen, maar je kunt altijd die van jou gebruiken.’
Het idee dat de natuur rechten verdient wordt steeds populairder. Er is dus sprake van een ‘groene’ emancipatiebeweging voor mens en natuur. Deze beweging pleit voor rechten voor de natuur en duurzamer (consumptie)gedrag. Op die manier kunnen we het klimaat beschermen én onze eigen groene toekomst veilig stellen. Jongeren hebben hierin een belangrijke rol te vervullen, maar iedereen kan natuurlijk een steentje bijdragen door hen aan te moedigen en te inspireren. Met Doe Groen! zet IofC NL zich vol goede moed hiervoor in.
Door Shereen Siwpersad.
Wil je ook het Duurzaamheidsspel spelen? Bezoek ons dan op 16 of 17 februari bij de TU Delft Library!
Houd onze agenda in de gaten voor meer activiteiten of stuur een mailtje naar Elly Stiger voor meer informatie.
Lees hier het artikel in het Engels.
Lees hier meer over Doe Groen!
Lees hier meer over Buro EU!