‘God zie je in de ogen van een ander.’
‘Bestaan in de ogen van een ander—dat is de zin van het leven.’
Ik weet niet meer waar ik deze uitspraken heb gezien of gelezen, maar ze zijn me altijd bijgebleven. Beide uitspraken raken aan de kern van gemeenschapsgevoel: gezien worden en anderen zien, en het gevoel dat je onderdeel bent van iets groters.
Op donderdag 11 april 2024 waren zo'n 20 deelnemers te gast bij Initiatives of Change om te luisteren naar een bijzondere presentatie van schrijver en historicus Ruud Chander. Ook namen ze deel aan een dialoog over gemeenschapsgevoel onder de inspirerende begeleiding van Dialoog in Den Haag. Tijdens zijn presentatie vertelde Ruud over de immigratiereis van de Surinaams-Hindostaanse contractarbeiders en hoe zij steeds opnieuw hun gemeenschap en gemeenschapsgevoel moesten opbouwen. Hij schetste hoe pijnlijk het is om familie en gemeenschap te verliezen, maar ook hoe veerkrachtig mensen kunnen zijn.
Ruud las enkele ontroerende passages voor uit zijn boek ‘Gevangen in een web van zwarte letters’. In de volgende passage reflecteert de Surinaamse-Hindostaanste contractarbeidster Phoolwa op de veranderingen in haar gemeenschap en cultuur:
‘Het leven hier [in Suriname] is anders dan in ons eigen land [India], heel anders. Bijna niemand houdt zich aan tradities. Laatst hebben ze een brahmaan mishandeld die een arbeider wilde slaan, omdat die water uit een kruik in zijn mond gegoten had.’ … Phoolwa zweeg even en vervolgde: ‘Je hebt veel landgenoten die ervoor kiezen hier te blijven. Ze krijgen een stuk land en kunnen hun eigen rijst en groente verbouwen. Maar niet iedereen heeft een vrouw en alleen lukt het niet. Er zijn heel weinig vrije vrouwen. Maar laat mij eerlijk zijn: sommige zaken zijn ten goede veranderd. Wij vrouwen verdienen hier ons eigen geld en hebben ons eigen leven. Wonen in de grootfamilie was ook niet altijd fijn. Maar het allerbelangrijkste is dat ik hier met iedereen kan praten, lachen, samen eten en ook verdriet en mooie momenten kan delen’.
